Sultan İkinci Abdülhamid hakkındaki "Ulu" ya da "Kızıl" yargısı hâlâ devam ediyor. Bir kısım "etkin" siyasî-entelektüel çevrelere bulaşan "Abdülhamid illeti", büyük ölçüde onun çok yönlü politikalarını anlayamamaktan, etrafını kuşatan ağır şartları takdir edememekten ve geleneksel kaynaklardan beslenen kişiliğine ve tavırlarına duyulan alerjiden türemektedir.
Bu biraz da "Görünmez Sultan"ın Yıldız Sarayı`na kapanarak zatını ve fikirlerini dış dünyadan gizlemesinden ve gizemli âlemine nüfuz ...