Zaptettiği tarihin ağır ve karanlık günlerini, devlet işlerinin liyakatsiz ellerde oyuncak oluşunu, askerin ve vilayetlerdeki paşalar ve mütegallibenin mütemadi isyanları neticesinde kopan hercü merci, huzursuzluğu, milletin çektiği bütün acıları Naima çok iyi hissedebilmişti; çünkü yaşadığı devir, zaptettiği tarihin acı günlerinde de acı idi. Çıktığı ikbal ve parlayış devrinden yavaş yavaş izmihlal ve inhitata yüz tutan Osamlı İmparatorluğu' nun çöküntüsünü o, zamanında daha büyük acılıkla duya ...